Arkeologët zhyten në Nil dhe befasohen nga gjurmët e faraonëve të lashtë

Gjatë një projekti të analize arkeologjike nënujore në lumin kryesor të Egjiptit, ekipi zbuloi gdhendje të lashta shkëmbore që përmbanin mbishkrime dhe përshkrime të ndryshme të faraonëve egjiptianë.

Artefaktet e zbuluara i përkasin një kohe kur qyteti Aswan u shkatërrua nga një përmbytje e madhe.

Ministria e Turizmit dhe Antikiteteve të vendit beson se, sipas një deklarate të përkthyer, vendndodhja e këtyre gdhendjeve “tregon mundësinë e zbulimit të gdhendjeve të reja dhe informacionit historik”.

Ky ishte misioni i parë për të studiuar formacionet shkëmbore nën ujërat e Nilit midis rezervuarit të Aswanit dhe Digës së Lartë.

Kur po ndërtohej Diga e Lartë në vitet 1960, ajo përmbyti zonën, duke e shkatërruar zonën dhe, përveç që shpërnguli njerëzit e saj, duke përmbytur historinë e saj të pasur. Aswan, i vendosur përgjatë Nilit në kufirin jugor të Egjiptit, ishte një furnizues kryesor i granitit në pjesën tjetër të vendit për përdorim në tempuj dhe piramida.

Ajo ishte gjithashtu një post kyç ushtarak për shekuj për shkak të pozicionit gjeografik. Kur diga u përmbyt gjatë ndërtimit, UNESCO u përpoq të gjente dhe shpëtonte artefakte antike, koha ishte e shkurtër dhe organizata nuk mundi të gjente gjithçka që ishte përfshirë nga përmbytjet.

Ekipi hulumtues, i cili ishte një përpjekje e përbashkët midis Departamentit të Egjiptit të Arkeologjisë së Mbytur të Këshillit të Lartë të Antikiteteve dhe Universitetit Paul ValeryMontpellier, përdori skanim arkeologjik, fotografi, video dhe fotogrametri nënujore, si dhe vizatime arkeologjike për të identifikuar dhe dokumentuar pikturat, gdhendje dhe miniatura të mbretërve Amenhotep III, Thutmose IV, Psamtik II dhe Apries.

Mohamed Ismail Khaled, sekretari i përgjithshëm i Këshillit të Lartë të Antikiteteve, tha në një deklaratë se meqenëse skulpturat ishin në gjendje të mirë, ekipi ishte në gjendje të dokumentonte plotësisht tekstet që lidheshin me gdhendjet.

Ndonëse deklarata nuk tregonte atë që thoshin mbishkrimet, ekipi planifikon të prodhojë modele 3D të gdhendjeve të zbuluara për studim. Zbulimi mund të hapë një kuptim krejtësisht të ri si për rajonin ashtu edhe për mundësitë e gjetjeve të tjera nënujore.

/a.r