.png){kind=spacer}
4 months ago
31
Vdekjet nga nxehtësia janë bërë mjaft të zakonshme dhe ndërsa bota nxehet, mund të bëhen edhe më të zakoshme nëse nuk zhvillohet një plan për ditët e nxehta ekstreme, si lloji i sistemit paralajmërues që zakonisht vjen përpara një stuhie të madhe.
Nxehtësia mund të vrasë sepse trupat tanë janë të përbërë nga qeliza të mbështjella me membrana që, nëse nxehen mjaftueshëm, do të shkrihen. Ndërsa ne e mendojmë veten si kafshë me gjak të ngrohtë, biologët do të na quajnë homeotermikë – ne duhet të mbajmë një temperaturë thelbësore brenda një intervali të ngushtë rreth 98 F(36,6 gradë Celsius).
“Bërthama jonë mund të arrijë të mbijetojë deri në 104 F(40 gradë Celsius) për një kohë të shkurtër pa dëmtime të përhershme”, tha Sam Cheuvront, një fiziolog i nxehtësisë që ka punuar për Institutin e Kërkimeve të Ushtrisë amerikane.
“Trupat tanë ftohen duke dërguar gjak në lëkurë, ku shpërndan nxehtësinë në ajër. Por kjo funksionon vetëm derisa temperatura e ajrit të jetë rreth 95 F(35 gradë celsius)”, tha ai.
Atëherë ka vetëm një mënyrë për t’u ftohur, që është djersitja. Djersa nuk është ajo që ju ftoh – është procesi i avullimit të djersës.
Trupat e njerëzve nxehen shumë më shpejt në diell të drejtpërdrejtë sesa në të njëjtën temperaturë në hije. Rrjedha e ajrit mund të ndihmojë që djersa të avullojë dhe të lejojë që nxehtësia e trupit të shpërndahet.
Shumica e vdekjeve të lidhura me nxehtësinë nuk janë për shkak të goditjes së nxehtësisë, tha Jay. Të moshuarit dhe njerëzit me sëmundje të zemrës janë më të rrezikuar nga ataku në zemër, sepse mekanizmat ftohës të trupit krijojnë stres kardiovaskular kur shtyhen shumë fort. Të tjerë vdesin nga dështimi i veshkave nga një kombinim i gjakut që tërhiqet nga veshkat dhe dehidratimi.
Sapo temperatura thelbësore e trupit fillon të rritet mbi 104 F(40 gradë celsius), gjërat bëhen të rrezikshme shumë shpejt. Nëse arrin në 106 F(41 gradë celsius), ka të ngjarë të pësoni goditje fatale nga nxehtësia.
Njerëzit mund të përshtaten me nxehtësinë për disa ditë në një vend të nxehtë. Ata do të fillojnë të djersiten më shpejt, do të ulin temperaturën e tyre bazë dhe do të rrisin vëllimin e lëngjeve. Por përfundimisht nxehtësia mund t’i kapërcejë të gjitha këto përshtatje natyrore.
English (US) ·