Mizat, mushkonjat, ujërat e zeza dhe “malet” me mbeturina kërcënojnë të përkeqësojnë krizën shëndetësore të Gazës

Ujëra të zeza të papërpunuara, tufa mizash dhe mushkonjash, plehra të grumbulluara lart në rrugë. Ndërsa vapa e verës ka ardhur, qindra mijëra njerëz në Gaza po përballen me një krizë sanitare.

Ismail Zayda, i cili jeton në qytetin e Gazës në veri, i tha CNN se furnizimet me ujë ishin ndërprerë për nëntë muaj.

“Komunat nuk po punojnë dhe mbeturinat në grumbuj të mëdhenj janë në pragjet tona dhe në rrugë,” tha ai.

“Ne po shohim sasi të mëdha të insekteve fluturuese për herë të parë. Sinqerisht, ne kemi insekte që i shohim për herë të parë dhe nuk ua dimë emrat, dhe ata thumbojnë trupin tonë dhe trupin e fëmijëve tanë.”

Bombardimi i pamëshirshëm i Gazës nga Izraeli, i nisur pas sulmeve të 7 tetorit, është tashmë në muajin e tetë dhe ka shkaktuar një krizë humanitare.

Grupet e të drejtave të njeriut kanë dhënë vazhdimisht alarmin për kushtet “të papërshkrueshme” të jetesës për palestinezët, pasi fushata ushtarake e Izraelit ka pluhurosur lagjet, ka dëmtuar infrastrukturën shëndetësore dhe ka ndaluar furnizimet me ushqim, ujë dhe karburant.

Ka pak shanse se konflikti i stërzgjatur dhe i përgjakshëm do të zgjidhet.

Një plan armëpushimi i mbështetur nga SHBA u miratua me shumicë dërrmuese nga Këshilli i Sigurimit i Kombeve të Bashkuara (KSOKB) këtë javë.

Por asnjëra palë nuk e ka pranuar. Kryeministri izraelit Benjamin Netanyahu ka deklaruar vazhdimisht se do të vazhdojë sulmet derisa Hamasi të shkatërrohet dhe pengjet e mbetura të lirohen.

Në një vlerësim këtë javë, Zyra e OKB-së për Koordinimin e Çështjeve Humanitare (OCHA), deklaroi se në Deir al Balah në Gaza qendrore, ku janë strehuar mijëra të zhvendosur, familjet thonë se strehimoret janë të mbipopulluara. Ata kanë raportuar një sërë çështjesh shëndetësore, si hepatiti A, sëmundjet e lëkurës dhe sëmundjet e frymëmarrjes dhe thonë se qasja në ujë është gjithashtu jashtëzakonisht e ulët.

Sasia mesatare e ujit në dispozicion në ditë ishte më pak se një litër për person, shumë më poshtë kërkesës minimale të njohur ndërkombëtarisht prej tre litrash në ditë, sipas OCHA.

Një furnizim i sigurt me ujë është thelbësor jo vetëm për pije dhe gatim, por për të parandaluar përhapjen e sëmundjeve.

OCHA raportoi këtë javë se më shumë se dy të tretat e objekteve dhe infrastrukturës së ujit dhe kanalizimeve në Gaza janë shkatërruar ose dëmtuar për shkak të konfliktit. Ai shtoi se shumë objekte të tjera janë jashtë shërbimit për shkak të sfidave, duke përfshirë “pasigurinë, pengesat e aksesit dhe mungesën e energjisë dhe karburantit për të operuar gjeneratorët”.

Temperatura mesatare e lartë në Gaza në javën e ardhshme pritet të jetë në 30 gradë Celsius, me mot të ngrohtë që mund të përkeqësojë atë që tashmë është një krizë sanitare.

Rrugët ‘plot me ujëra të zeza’

Zayda, banor i qytetit të Gazës, tregoi se si një pishinë jashtë shërbimit ishte bërë një magnet për insektet.

“Gjatë ditës vijnë mizat dhe natën përhapen mushkonjat… Ne ndezim zjarr natën dhe djegim mbeturina derisa insektet fluturuese të zhduken.”

Zayda e kalon pjesën më të madhe të ditës duke mbajtur maskë, pjesërisht sepse disa automjete funksionojnë me vaj të djegur për tiganisje si një alternativë ndaj naftës, duke e bërë të vështirë frymëmarrjen.

“Rrugët janë plot me ujëra të zeza që rrjedhin nëpër rrugë, mbeturina dhe rrënoja nga bombardimet,” tha ai.

Trajtimi i ujërave të zeza mes dëmtimit të infrastrukturës dhe mungesës së karburantit është bërë një problem i vazhdueshëm në Gaza.

Carl Skau, Zëvendës Drejtor Ekzekutiv i Programit Botëror të Ushqimit, tha pas një turneu në Gaza këtë javë se një milion njerëz janë dëbuar nga Rafah dhe tani janë “të bllokuar” në një “zonë shumë të mbingarkuar përgjatë plazhit në vapën përvëluese të verës.

“Ne kaluam me makinë nëpër lumenj të ujërave të zeza,” tha ai.

Assem Al-Nabih, zyrtar i medias për komunën e qytetit të Gazës, tha për CNN se tani ka “një rrjedhje të sasive të mëdha të ujërave të zeza në pjesë të ndryshme të qytetit dhe gjithashtu në det”.

“Ka dëmtime të konsiderueshme në linjat e kanalizimeve dhe pompat e ujërave të zeza, kjo ka sjellë rrjedhje të ujërave të zeza në të gjithë qytetin”.

Ai vlerësoi se më shumë se 4 kilometra tubacione uji ishin shkatërruar ose dëmtuar, një shtrirje e madhe për t’u riparuar në mes të një lufte.

Sipas vlerësimeve të agjencive të OKB-së dhe organizatave partnere të publikuara javën e fundit, 67% e objekteve dhe infrastrukturës së ujit dhe kanalizimeve në Gaza janë shkatërruar ose dëmtuar për shkak të konfliktit./vizionplus.tv