“Situatë lufte” – kështu e përshkroi në fillim të javës përfaqësuesi i lartë i BE-së për Punët e Jashtme Josep Borrell situatën në Libanin jugor. Kjo pamje u parapri nga disa valë sulmesh të fuqishme ajrore izraelite. Ato synonin kryesisht objektivat në jug dhe në Luginën Bekaa, të cilat konsiderohen si qendrat e Hezbollahut. Por u prekën edhe zona të tjera të vendit. Ushtria izraelite (IDF) njoftoi në platformën X se kishte goditur 300 objektiva të Hezbollahut.
Sipas ministrisë së Shëndetësisë në Liban, më shumë se 500 njerëz vdiqën në sulmet e ditëve të para, duke përfshirë rreth 60 gra dhe 40 fëmijë. Më shumë se 1.600 njerëz u plagosën. Dhjetëra mijëra njerëz ishin dhe janë në arrati dhe po kërkojnë mbrojtje në kryeqytetin Bejrut. Ushtria izraelite më parë u kërkoi banorëve të jugut të largoheshin nga zona për arsye sigurie.
Por edhe Hezbollahu vazhdon të bombardojë territorin izraelit. Gjatë fundjavës, qytete më larg kufirit, si Nazareti dhe Haifa, u vunë gjithashtu në shënjestër, e bombardimet kanë vazhduar edhe këtë javë. Mbrojtja ajrore e Izraelit arriti të kapte shumicën e raketave.
Dështime ushtarake për Hezbollahun
Izraeli me sa duket e ka dobësuar rëndë Hezbollahun. Organizata është “dobësuar ndjeshëm”, sipas CNN, thuhet në deklaratat e përfaqësuesve amerikanë në Uashington. Gazetari i Bejrutit Ronnie Chatah, drejtuesi i podcast-it “The Beirut Banyan”, vjen në një vlerësim të ngjashëm. Riarmatimi i Hezbollahut në vitet e fundit ndoshta është neutralizuar kryesisht. “I referohet shërbimit sekret dhe inteligjencës ushtarake të Hezbollahut, si dhe aftësive të tij ushtarake, për të mos përmendur sistemin e komunikimit që funksionon përmes një rrjeti informatorësh”, tha Chatah për DW.
Për momentin nuk mund të thuhet saktësisht se si dhe në çfarë mënyre është dobësuar Hezbollahu, sipas të përditshmes izraelite “Jerusalem Post”. Kjo media diskuton disa mundësi: Hezbollahu ose ka humbur disa nga raketat e tij, ose aktualisht nuk është në gjendje t’i koordinojë ato për shkak të humbjeve që ka pësuar, ose thjesht nuk i ka zbuluar ende të gjitha aftësitë e tij të lëshimit.
Hezbollahu është ende në posedim të një arsenali të madh raketash. Por kjo nuk do të thotë automatikisht se raketat e tyre kanë të njëjtin rreze dhe aftësi veprimi. “Megjithatë shikuar nga veprimet e deritanishme, aftësia e tyre duket se është zvogëluar nga veprimet e Forcave të Mbrojtjes të Izraelit (IDF).
“Humbja e komunikimeve elektronike të shkaktuara nga shpërthimet masive të pajisjeve të komunikimit, pager-ave dhe radiove të komunikimit javën e kaluar ka të ngjarë të ketë pasur një ndikim të thellë tek Hezbollahu”, thotë Bente Scheller, kreu i departamentit të Lindjes së Mesme dhe Afrikës në Fondacionin Heinrich Böll”. Sipas tij, Hezbollahu ka humbur edhe komandantë dhe milicë paraushtarakë që nuk mund të zëvendësohen aq lehtë. E gjitha kjo e dobëson Hezbollahun.
Sulmet izraelite dhe pasojat
Në mediat e afërta me Hezbollahun, flitet për një mbështetje të fortë për organizatën dhe veprimet e saj. Në media të tjera, kritikohet ashpër kreu i Hezbollahut, Hassan Nasrallah. Në një koment të dielën e kaluar, gazeta libaneze “An-Nahar” akuzoi Nasrallah për dobësim të ndjeshëm të shoqërisë libaneze. Për shkak të kësaj, siç thuhet më tej, Hezbollahu nuk duhet të habitet kur pjesë të shoqërisë libaneze mirëpresin faktin që milicitë e tyre u goditën në sulme. Nasrallah duhet të rishqyrtojë vendimin e tij për të nisur luftën, vazhdoi artikulli në gjuhën arabe. Sepse libanezët kanë paguar tashmë një çmim të lartë për këtë luftë, përfundon ai.
“Hezbollahu ka një bazë të fortë në Liban që beson se lufta e tij është e drejtë,” thotë Ronnie Chatah. “Por unë nuk mendoj se kjo mbështetje është rritur kohët e fundit. Por as nuk do të tkurret. Megjithatë, simpatia për civilët e vdekur është gjithashtu e fortë. Dhe ka mundësi që në situata të tilla relativisht të paqarta të lindë edhe një ndjenjë solidariteti”.
Bente Scheller thotë se shumë libanezë i panë shpërthimet e javës së kaluar si një sulm ndaj të gjithë popullsisë. Ekziston një shkallë e lartë simpatie për civilët e rënë. “Dhe sigurisht, kjo ndjenjë e bën të vështirë një zgjidhje politike. Izraeli ka arritur qëllimin e tij parësor për të ulur efektivitetin ushtarak të Hezbollahut. Por mbetet e hapur se çfarë do të ndodhë më pas dhe si do të arrihen negociatat në fund, gjë që në fund do të jetë shumë e rëndësishme për sigurinë e Izraelit.”
Spekulimet për mbështetjen e Iranit
Ndërkohë, e përditshmja pan-arabe “Ashark al-Awsat” raporton se pjesë të shoqërisë libaneze kanë përshtypjen se Irani po distancohet gjithnjë e më shumë nga Hezbollahu. “Populli libanez mendon se Hezbollahu, i cili dikur mburrej se mbështetej nga Irani, tani po lufton i vetëm,” citoi gazeta Fares Souaid, një ish-deputet i parlamentit libanez dhe një kritik i njohur i Hezbollahut.
“Është sikur kjo organizatë është lënë vetëm, ndërsa Irani po i zgjidh problemet e tij me Perëndimin”, tha Fares, duke aluduar për bisedimet e reja bërthamore midis Perëndimit dhe Iranit, të cilat me sa duket mund të ndodhin shpejt. Kjo mund të jetë edhe propagandë. Hezbollahu të paktën për momentin nuk ka ndërmarrë shumë aksione pas sulmeve izraelite, shkruan Jerusalem Post: “Por nuk ka dyshim se ai dëshiron të kundërpërgjigjet”.