Presidenti i Francës Emmanuel Macron ka thirrur zgjedhje të parakohshme parlamentare pasi u mund nga e djathta ekstreme në zgjedhjet evropiane.
Macron e bëri njoftimin pas humbjes ndaj rivalëve të tij Marine Le Pen dhe Jordan Bardella dhe partisë së tyre Rally National.
Lexo edhe :
Related Posts
Por përtej Francës, historia më e gjerë e maratonës katër-ditore të votimit në Evropë u përkiste me të vërtetë partive të qendrës së djathtë.
Ata forcuan shumicën e tyre në Parlamentin Evropian, me fitoret në Gjermani, Greqi, Poloni dhe Spanjë, dhe bënë përparime të rëndësishme në Hungari, kundër kryeministrit dominues prej kohësh Viktor Orban.
“Është e vërtetë se ekstremet në të majtë dhe në të djathtë kanë fituar mbështetje,” tha Ursula von der Leyen, kryetarja e qendrës së djathtë të Komisionit Evropian, tani drejt rrugës së mandatit të dytë.
Zonja von der Leyen tha se grupi i saj i qendrës së djathtë ishte një “spirancë e stabilitetit”, por një rezultat i tillë kërkonte “përgjegjësi të madhe për partitë në qendër”.
E djathta ekstreme nuk gëzoi një rritje kaq të madhe në të gjithë Evropën siç ishte parashikuar.
Në Holandë, Partia e Lirisë e populistit anti-islamik Geert Wilders doli e dyta; dhe në Belgjikë separatisti Vlaams Belang humbi nga Aleanca nacionaliste Neë-Flamish.
Evropianët në 27 vende votuan në këto zgjedhje për të zgjedhur Parlamentin e ardhshëm të BE-së. Parlamenti Evropian është lidhja e drejtpërdrejtë midis evropianëve dhe institucioneve të BE-së.
Para votimit u raportua se Partia Popullore Evropiane mbizotëruese e von der Leyen mund të konsideronte të bisedonte me dy grupet e krahut të djathtë që strehojnë të djathtën ekstreme.
Por ajo e bëri të qartë se aleatët e vetëm të EPP-së do të ishin Socialistët dhe Demokratët dhe grupi liberal Renewqë përfshin partinë e Macron.
Ndërsa qendra e djathtë ka 184 vende komanduese në Parlamentin Evropian me 720 vende, S&D nuk ka humbur terren dhe qendrat janë ende të tretët, pavarësisht një rënie të madhe të vendeve.
Konservatorët e opozitës gjermane dolën në krye dhe shënuan një 30% mbresëlënëse të votave.
Por për partinë SPD të kancelarit Olaf Scholz, ky ishte rezultati më i keq ndonjëherë në zgjedhjet evropiane, duke u renditur e treta pas Alternativës së ekstremit të djathtë për Gjermaninë (AfD).
Kreu fitimtar i CDU-së konservatore, Friedrich Merz, tha se ishte një katastrofë për koalicionin qeverisës tre-partiak dhe ai bëri thirrje për një ndryshim qëndrimi: “Ata po e dëmtojnë vendin tonë me llojin e politikës që bëjnë”.
AfD ka duruar një sërë skandalesh që përfshijnë spiunazh, ndërhyrje të huaja dhe pretendime për simpatitë naziste, dhe megjithatë mbështetja e saj është ende e qëndrueshme.
“Pas gjithë profecive të dënimit, pas breshërisë së javëve të fundit, ne jemi forca e dytë më e fortë. Dhe unë po ju them, e vetmja rrugë është lart,” tha bashkë-udhëheqësja Alice Weidel.
Ndërkohë, një parti e re e së majtës ekstreme kundër migrantëve, BSW, e udhëhequr nga skuadra karizmatike e krahut të majtë Sahra Wagenknecht, gjithashtu performoi mirë, duke përmbyllur një natë të mirë për partitë radikale.
Në Hungari, Peter Magyar, një ish-insajder në qeverinë e Viktor Orban, është shpallur një rival i rrezikshëm për aleatin e tij të vjetër, duke marrë më shumë se 30% dy muaj pasi formoi partinë e tij të qendrës së djathtë Tisza.
Në Spanjë, Partia Popullore (PP) e opozitës së qendrës së djathtë mundi socialistët e kryeministrit Pedro Sánchez, por jo me diferencën e madhe që priste kreu i PP Alberto Núñez Feijóo.
Udhëheqësi i qendrës së djathtë tha se ishte një “triumf i jashtëzakonshëm zgjedhor”, por socialistët përfunduan me 20 vende, vetëm dy më pak se PP.
Një tjetër parti e ekstremit të djathtë, Vox, doli në vendin e tretë.
Ndërkohë, në Itali vazhdon dominimi i Giorgia Melonit në politikën e vendit të saj.
Vëllezërit e saj të ekstremit të djathtë të Italisë morën 29% të votave, duke mposhtur Partinë Demokratike të qendrës së majtë të Elly Schlein me pothuajse pesë pikë.
“Faleminderit italianëve që po vazhdojnë të na zgjedhin ne… Jam krenare për rezultatin sonte”, u tha ajo mbështetësve të saj.
Dhe në Austri, Partia e Lirisë së ekstremit të djathtë FPÖ ishte në rrugën e duhur për një fitore të ngushtë, por të paprecedentë në votimin evropian.
Në vetëm pesë vjet, Meloni ka më shumë se dyfishuar vendet e partisë së saj në Parlamentin Evropian, ndërsa performanca e zonjës Schlein befasoi këndshëm edhe aktivistët e partisë.
Belgjika po zhvillonte zgjedhje kombëtare dhe rajonale, si dhe votimin evropian, dhe megjithëse pritej që e djathta ekstreme të ishte në krye të votave, ishte Aleanca e Re-Flemish ajo që doli e para, duke i dhënë fund sundimit të kryeministrit liberal Alexander De. Croo.
Megjithëse , janë vetëm një grusht qeverish të qendrës së majtë në detyrë në BE, një fitore pati për aleancën e Gjelbër-Laburistëve në Holandë, opozitën socialiste në Portugali dhe një fitore e papritur u shënua dhe në Danimarkë për opozitën e Gjelbër- Partia e majtë, e cila përfundoi përpara socialdemokratëve qeverisës të Mette Frederiksen.
Në Sllovaki, partia Smer në pushtet e Robert Fico priste të fitonte, pasi kryeministri i mbijetoi një atentati. Mirëpo, ajo humbi përballë partisë liberale të opozitës Progresive Sllovakia, kryetari i së cilës Michal Simecka tha se votuesit i kishin dërguar qeverisë së Fico një mesazh të qartë, se ajo nuk mund të bënte çfarë të donte.
Ndërkohë, në Greqi supriza e këtyre zgjedhjeve ka qenë kryebashkiaku i zgjedhur i Himarë, Fredi Beleri. Ndonëse, Beleri është në qeli në Shqipëri ai arriti që në këto zgjedhje nën logon e Demokracisë së Re të listohej në vendin e tretë.
Demokracia e Re kryeson me Giorgos Avtias me një mijë vota diferencë nga Evangelos Meimarakis dhe i treti është Fredi Beleri./vizionplus.tv